Przybornik
W świecie cyfr rzymskich
Roman numerals

JAK POWSTAJĄ RZYMSKIE CYFRY?

 

I                            I – 1

I + I = II              II – 2

I + I + I = III      III – 3

 

Cyfry jednakowe są dodawane do siebie  III = 3

 

Liczbę 4 nie zapisujemy IIII, tylko IV czyli (5-1 = 4) - cyfry mniejsze stojące przed większymi są odejmowane od nich.

 

  V - I = IV                      IV – 4

  V                                    V – 5

.

 Liczbę 6 zapisujemy VI czyli ( 5+1=6) - cyfry mniejsze stojące za większymi są do nich dodawane

 

V + I = VI                   VI – 6

V + II = VII                VII – 7

V + III = VIII             VIII – 8

X - I = IX                     IX – 9

X                                   X – 10

 

Liczba I może poprzedzać tylko liczby V, X.

Liczba X może poprzedzać tylko liczby L, C

Liczba C może poprzedzać tylko liczby D, M

 

V = 5

 

X = 10

 

L = 50

 

C = 100

 

D = 500

 

M – 1000

 

Rzymianie tworzyli poszczególne liczby na zasadzie zestawiania znaków:

XI = 11

XII = 12

XIV = 14

XV = 15

XXI = 21

XXXII = 32

XL IV = 44

 

Symbole V, L, D, nie mogą się powtarzać, bo VV to nie 10, dla 10 mamy znak X.

Tak samo LL, to nie 100, dla 100 to znak C.

Nie można zapisać też DD, bo to nie 1000, dla 1000 mamy symbol M.

 

Cyfry rzymskie zostały wyparte z codziennego użytku przez mniej skomplikowane cyfry arabskie, które są łatwiejsze, prostsze do obliczeń i zapisu szczególnie dużych liczb.